Σοβαρά προβλήματα από την αφρικανική σκόνη στις Κανάριους Νήσους

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Χ. Γιάνναρος, Κ. Λαγουβάρδος

Μεγάλες ποσότητες αφρικανικής σκόνης καλύπτουν τις Κανάριες Νήσους προκαλώντας δυσφορία και αναπνευστικά προβλήματα σε κατοίκους και τουρίστες το Σάββατο 22 και την Κυριακή 23 Φεβρουαρίου 2020. Επιπλέον, η περιορισμένη ορατότητα το Σάββατο 22/02 καθήλωσε εκατοντάδες πτήσεις στα αεροδρόμια των νησιών και συνολικά 230 πτήσεις είτε αναβλήθηκαν, είτε εκτράπηκαν προς την ηπειρωτική Ισπανία. Η παρακάτω δορυφορική εικόνα που λάβαμε και επεξεργαστήκαμε από τη NASA την Κυριακή 23/02 δείχνει ότι οι Κανάριες Νήσοι έχουν καλυφθεί από ένα πυκνό στρώμα αφρικανικής σκόνης. Σύμφωνα με την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία της Ισπανίας πρόκειται για την πιο ισχυρή μεταφορά σκόνης τουλάχιστον από το 2002 και η θερμοκρασία ξεπερνάει τοπικά τους 30°C, δηλαδή κυμαίνεται 6-7°C πάνω από τα φυσιολογικά για την εποχή επίπεδα. 

Δορυφορική εικόνα της NASA που δείχνει τη μεταφορά μεγάλης ποσότητας σκόνης από τις δυτικές ακτές της Αφρικής προς τις Κανάριες Νήσους την Κυριακή 23 Φεβρουαρίου 2020. 

Πού οφείλεται αυτό το φαινόμενο;

Ο τοπικός άνεμος "Calima" (στα ισπανικά σημαίνει "καταχνιά"), ο οποίος ευθύνεται για τη μεταφορά σκόνης, δεν είναι άγνωστος στους κατοίκους της Δυτικής Αφρικής, του Μαρόκου και των Κανάριων Νήσων. Δημιουργείται τον χειμώνα από την έντονη διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ της εξαιρετικά θερμής ερήμου και των ψυχρότερων επιφανειακών αερίων μαζών πάνω από τον Ατλαντικό Ωκεανό. Το αποτέλεσμα της συνάντησης αυτών των αερίων μαζών είναι η δημιουργία στρώματος έντονης θερμοκρασιακής αναστροφής, δηλαδή η θερμοκρασία αυξάνει με το ύψος, καθώς ο θερμός αέρας της ερήμου που μεταφέρει σκόνη είναι λιγότερο πυκνός από τις ψυχρές θαλάσσιες αέριες μάζες και κινείται ψηλότερα. Ακόμη και όταν οι θερμές αέριες μάζες μεταφερθούν σε μεγάλο υψόμετρο δεν ψύχονται σημαντικά αφού τα σωματίδια σκόνης σιδήρου που περιέχουν εγκλωβίζουν τη θερμότητα που λαμβάνουν από την ηλιακή ακτινοβολία και έτσι η αναστροφή διατηρείται. Σε ορισμένες περιπτώσεις (όπως στην προκειμένη), νότια των Κανάριων Νήσων δημιουργείται ένα αβαθές βαρομετρικό χαμηλό που ενισχύει τη δυτική ροή των θερμών αερίων μαζών από την Αφρική, με εντάσεις ανέμου που ξεπερνούν ακόμη και τα 120 km/h. 

Αξίζει να σημειωθεί ότι το προγνωστικό σύστημα "DUST" του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr προέβλεψε σωστά και με ακρίβεια τη δημιουργία του φαινομένου και ο παρακάτω προγνωστικός χάρτης δείχνει ότι οι μεγάλες συγκεντρώσεις σκόνης στις Κανάριες Νήσους θα διατηρηθούν και τη Δευτέρα 24/02. Μπορείτε να βλέπετε καθημερινά τις προγνώσεις μεταφοράς σκόνης από τη σελίδα μας πατώντας εδώ. 

Προγνωστικός χάρτης συγκέντρωσης σκόνης κοντά στο έδαφος τη Δευτέρα 24/02/2020 του συστήματος "DUST" του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr 

Θυελλώδεις βοριάδες στο Αιγαίο – Στα 103 km/h η ένταση του ανέμου στην Παξιμάδα

Σύνταξη άρθρου: Ιωάννης Κωλέτσης, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Κυριακή 23 Φεβρουαρίου 2020, 10:30

Θυελλώδεις βοριάδες πνέουν στο Αιγαίο και τα ανατολικά ηπειρωτικά τμήματα, με τις ριπές του ανέμου τις πρωινές ώρες της Κυριακής 23/02, να φτάνουν στην Παξιμάδα Καρύστου τα 103 km/h. Σύμφωνα με το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr οι υψηλότερες ριπές ανέμου έως τις 10:30 της Κυριακής 23/02, παρουσιάζονται στον παρακάτω Πίνακα.

Οι σημαντικότερες βροχές και χιονοπτώσεις του Σαββάτου 22/02 έως τις 18:00

Επιμέλεια: Στρ. Βουγιούκας, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Σάββατο 22 Φεβρουαρίου 2020 - 18:15

Βροχοπτώσεις στα πεδινά και χιονοπτώσεις στα ορεινά εκδηλώνονται κατά της διάρκεια του Σαββάτου 22/02/2020, με τα εντονότερα φαινόμενα να εντοπίζονται στην Εύβοια. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται οι 8 σταθμοί του δικτύου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr που κατέγραψαν τα μεγαλύτερα ύψη υετού έως τις 18:00.

Τοπικές βροχές, χιονοπτώσεις και θυελλώδεις βοριάδες το Σάββατο 22/02

Σύνταξη άρθρου: Στρ. Βουγιούκας, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Σάββατο 22 Φεβρουαρίου 2020, 11:30

Οι βροχοπτώσεις που εκδηλώνονται τις πρωινές ώρες του Σάββατου 22/02 στη βόρεια και ανατολική ηπειρωτική χώρα, στο Αιγαίο και στην Κρήτη αναμένεται κατά τη διάρκεια της ημέρας να μετατοπιστούν νοτιότερα και μέχρι αργά το βράδυ να περιοριστούν στην Εύβοια και Κρήτη. Σποραδικές καταιγίδες θα εκδηλωθούν κυρίως πάνω από τη θάλασσα, ενώ τοπικές χιονοπτώσεις θα εκδηλωθούν στα ορεινά και πρόσκαιρα σε ημιορεινά τμήματα της ηπειρωτικής χώρας. Στον προγνωστικό χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζονται οι αθροιστικές ποσότητες υετού (βροχές/καταιγίδες/χιονοπτώσεις) έως τις βραδινές ώρες του Σαββάτου 22/02.

Παράλληλα πολύ ενισχυμένοι βόρειοι άνεμοι θα πνέουν στο Αιγαίο με τις εντάσεις τους να φτάνουν τα 8 μποφόρ.

Θυελλώδεις βόρειοι άνεμοι στο Αιγαίο και τοπικές βροχές το διήμερο Παρασκευή 21/02 και Σάββατο 22/02

Σύνταξη άρθρου: Στρ. Βουγιούκας, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Παρασκευή 21 Φεβρουαρίου 2020, 10:00

Πολύ ενισχυμένοι βόρειοι άνεμοι αναμένεται να πνέουν στο Αιγαίο κατά τη διάρκεια της Παρασκευής 21/02 με τις εντάσεις τους να φτάνουν τοπικά τα 8 μποφόρ (χάρτης 1), ενώ το Σάββατο 22/02 αναμένεται να παρουσιάσουν μικρή περαιτέρω ενίσχυση φτάνοντας τοπικά και τα 9 μποφόρ (χάρτης 2).

Χάρτης 1. Εκτιμώμενες μέγιστες εντάσεις ανέμων κατά τη διάρκεια της Παρασκευής 21/02

Χάρτης 2. Εκτιμώμενες μέγιστες εντάσεις ανέμων κατά τη διάρκεια του Σαββάτου 22/02

Παράλληλα για το υπόλοιπο της Παρασκευής οι βροχοπτώσεις που εκδηλώνονται  κατά τόπους στην ανατολική και νότια χώρα αναμένεται να περιοριστούν στην Κρήτη. Το Σάββατο 22/02 βροχές θα εκδηλωθούν αρχικά στη Βόρεια Ελλάδα, αλλά σταδιακά τα φαινόμενα θα μετατοπίζονται νοτιότερα επηρεάζοντας κυρίως περιοχές της ανατολικής ηπειρωτικής χώρας και του Αιγαίου και μέχρι το βράδυ θα περιοριστούν εκ νέου στην Κρήτη. Παροδικές χιονοπτώσεις θα εκδηλωθούν το Σάββατο στα ορεινά της Κρήτης καθώς επίσης σε ορεινά και ημιορεινά τμήματα της ηπειρωτικής χώρας. Στον προγνωστικό χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζονται οι αθροιστικές ποσότητες υετού (βροχές/καταιγίδες/χιονοπτώσεις) έως τις βραδινές ώρες του Σαββάτου 22/02.

Οι σημαντικότερες βροχές της Πέμπτης 20/02 έως τις 20:00

Επιμέλεια: Στρ. Βουγιούκας, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Πέμπτη 20 Φεβρουαρίου 2020 - 20:15

Σημαντικές κατά τόπους βροχοπτώσεις εκδηλώνονται κατά της διάρκεια της Πέμπτης 20/02/2020 κυρίως στη Δυτική Ελλάδα, στα ανατολικά ηπειρωτικά και στο Ανατολικό Αιγαίο. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται οι 8 σταθμοί του δικτύου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr που κατέγραψαν τα μεγαλύτερα ύψη υετού έως τις 20:00.

Πρόσκαιρη αλλά σημαντική μεταβολή του καιρού την Τσικνοπέμπτη

Σύνταξη άρθρου: Στρ. Βουγιούκας, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου 2020 - 21:15

Πρόσκαιρη αλλά σημαντική  μεταβολή αναμένεται να παρουσιάσει ο καιρός στη χώρα την Πέμπτη 20 Φεβρουαρίου 2020.

Από την αρχή της ημέρας βροχές και σποραδικές καταιγίδες θα εκδηλώνονται στη Δυτική και Βόρεια Ελλάδα και στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Τα φαινόμενα που τοπικά θα είναι έντονα σταδιακά θα επεκταθούν σχεδόν στο σύνολο της χώρας, ενώ αργά το βράδυ θα περιοριστούν στα ανατολικά και νότια ηπειρωτικά και στο Αιγαίο. Χιονοπτώσεις, τοπικά πυκνές, θα εκδηλωθούν στα ηπειρωτικά ορεινά. Στον προγνωστικό χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζονται οι αθροιστικές ποσότητες υετού (βροχές / καταιγίδες / χιονοπτώσεις) έως τις βραδινές ώρες της Πέμπτης.

Βροχές και σποραδικές καταιγίδες, όπως φαίνεται και στον προγνωστικό χάρτη που ακολουθεί, θα επηρεάσουν επίσης το νομό Αττικής και την πόλη της Αθήνας, με τα φαινόμενα τις απογευματινές ώρες να είναι ενδεχομένως τοπικά έντονα. Χιονοπτώσεις θα εκδηλωθούν το βράδυ στην Πάρνηθα και στον Κιθαιρώνα.

Σπάνιος σχηματισμός νεφών στον ουρανό της Αθήνας - Τρίτη 18 Φεβρουαρίου 2020

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος

Στο παρακάτω βίντεο με εικόνες που συλλέξαμε από την κάμερα καιρού στις εγκαταστάσεις μας στην Πεντέλη θα παρατηρήσετε εκτός από τα υπέροχα χρώματα στα νέφη κατά το ηλιοβασίλεμα, έναν περίεργο σχηματισμό με μια προεξοχή νεφών προς το έδαφος.

Πού οφείλεται αυτός ο νεφικός σχηματισμός;

Τα νέφη που βρίσκονται πάνω από το ύψος των 5-6 km στην τροπόσφαιρα, όπως τα υψιστρώματα και θυσσανοσωρείτες στο βίντεο, αποτελούνται κυρίως από νερό ακόμη και αν η θερμοκρασία είναι πολύ χαμηλή, κάτω από -20°C. Το νερό σε αυτή την κατάσταση βρίσκεται σε υπέρτηξη και αυτό συμβαίνει γιατί δεν υπάρχουν πυρήνες συμπύκνωσης (αλάτι, άνθρακας, ιωδιούχος άργυρος ή άλλα μέταλλα) ώστε να σχηματίσουν κανονικές σταγόνες ή παγοκρυστάλλους (για να σχηματιστεί σταγόνα βροχής ή παγοκρύσταλλος χρειάζεται οπωσδήποτε μια στέρεη επιφάνεια να προσκολληθεί).

Όταν εμφανίζονται πυρήνες συμπύκνωσης, αναλαμβάνει δουλειά ο μηχανισμός Bergeron σύμφωνα με τον οποίο η δημιουργία παγοκρυστάλλων γίνεται σε βάρος των γειτονικών σταγόνων. Οι σταγόνες δηλαδή εξατμίζονται και οι υδρατμοί αυξάνουν το μέγεθος των παγοκρυστάλλων, μέχρι να μεγαλώσουν αρκετά και να αρχίσουν να πέφτουν, όπως φαίνεται στο κέντρο της τρύπας!

Ο πιο συνηθισμένος τρόπος για να εμφανιστούν πυρήνες συμπύκνωσης σε αυτά τα ύψη είναι με το πέρασμα ενός αεροσκάφους που ελευθερώνει μεν κάποιους αλλά επιπρόσθετα δημιουργεί περιοχή χαμηλής πίεσης, άρα ο αέρας ψύχεται γρήγορα και δημιουργούνται οι πρώτοι παγοκρύσταλλοι. Πολύ πιθανόν ο σχηματισμός "Fallstreak hole" όπως ονομάζεται, να σχηματίστηκε λόγω των παραπάνω μηχανισμών.

Αρνητικές ελάχιστες θερμοκρασίες – Στους -5.4 βαθμούς στην Τρίπολη  

Σύνταξη άρθρου: Ιωάννης Κωλέτσης, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Τρίτη 20 Φεβρουαρίου 2020, 09:30

Αρνητικές ελάχιστες θερμοκρασίες σημειώθηκαν κατά τις πρώτες πρωινές ώρες της Τρίτης 18/02, στα κεντρικά και βόρεια ηπειρωτικά τμήματα, με τη χαμηλότερη ελάχιστη θερμοκρασία να καταγράφεται στην Τρίπολη, όπου η θερμοκρασία έφτασε στους -5.4 βαθμούς Κελσίου. Σύμφωνα με το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, οι οκτώ χαμηλότερες ελάχιστες θερμοκρασίες τις πρώτες πρωινές ώρες της Τρίτης 18/02, παρουσιάζονται στον παρακάτω Πίνακα.  

Η κακοκαιρία Dennis φέρνει καταστροφές και ρεκόρ στην Ευρώπη

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος

Σοβαρά προβλήματα στη Βορειοδυτική Ευρώπη προκαλεί ένα εξαιρετικά βαθύ βαρομετρικό χαμηλό στον Βόρειο Ατλαντικό, το οποίο η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία της Αγγλίας ονόμασε "Dennis". Ο Dennis βάθυνε περί τα 67 hpa σε 36 ώρες και αργά το βράδυ του Σαββάτου 15/02 η ατμοσφαιρική πίεση στη μέση στάθμη της θάλασσας στο κέντρο του εκτιμήθηκε στα 920 hPa. Αυτή η τιμή πρόκειται για την 4η πιο χαμηλή ατμοσφαιρική πίεση που καταγράφεται στον Βόρειο Ατλαντικό τα τελευταία τουλάχιστον 150 χρόνια, δηλαδή από όταν ξεκίνησαν οι συστηματικές μετρήσεις. Στο παρακάτω γράφημα παρουσιάζουμε την ανάλυση της συνοπτικής κυκλοφορίας που συνεχίζει και σήμερα Κυριακή 16/02 να προκαλεί καταστροφές σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης. Εκτεταμένες πλημμύρες σημειώνονται στη Μεγάλη Βρετανία και την Ιρλανδία, ενώ οι άνεμοι πνέουν με ταχύτητες άνω των 100 km/h, με τη μέγιστη ριπή 256 km/h μέχρι στιγμής να έχει καταγραφεί στην Ισλανδία. 

Πολλά τα προβλήματα από τους θυελλώδεις ανέμους και σε νοτιότερες περιοχές όπως στη Γαλλία, το Βέλγιο, την Ολλανδία, τη Γερμανία και τη Δανία όπου την Κυριακή 16/02 καταρρίπτονται ρεκόρ υψηλών θερμοκρασιών. Η θερμοκρασία φτάνει έως και τους 20°C, περίπου 15°C πάνω από τα φυσιολογικά για την εποχή επίπεδα και περίπου 3-4°C πάνω από τα ρεκόρ που σημειώθηκαν πέρυσι, τον Φεβρουάριο 2019. Σε ορισμένους μετεωρολογικούς σταθμούς της Γαλλίας και της Γερμανίας η θερμοκρασία δεν είχε ξεπεράσει ποτέ τους 16°C τον Φεβρουάριο τα τελευταία 100 χρόνια. 

Δορυφορική εικόνα της NASA και ανάλυση των καιρικών συνθηκών στον Βόρειο Ατλαντικό το Σάββατο 15 Φεβρουαρίου 2020. 

Εμμονή των ισχυρών ανέμων και την Κυριακή 16 Φεβρουαρίου 2020

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Κυριακή 16 Φεβρουαρίου 2020, 10:00

Συνεχίζονται και την Κυριακή 16/02 οι ενισχυμένοι βόρειοι άνεμοι στο Αιγαίο, οι οποίοι φτάνουν κατά τόπους τα 8 μποφόρ. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται οι 8 σταθμοί του δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr που κατέγραψαν τις ισχυρότερες ριπές έως τις πρωινές ώρες της Κυριακής 16/02, ενώ στο σχετικό χάρτη μπορείτε να δείτε τις περιοχές όπου ένταση του ανέμου αναμένεται να ξεπεράσει τα 7 μποφόρ.

Οι ισχυρότερες ριπές ανέμου έως το πρωί της Κυριακής 16/02

Οι περιοχές όπου η ένταση του ανέμου θα ξεπεράσει τα 7 μποφόρ την Κυριακή 16/02

Περισσότερα από 100 χιλιοστά βροχής στη Ρόδο – 2000 κεραυνοί στα νότια θαλάσσια τμήματα της χώρας

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Σάββατο 15 Φεβρουαρίου, 21:00

Συνεχίζονται έως τις πρώτες βραδινές ώρες του Σαββάτου 15/02 οι βροχές και καταιγίδες στα νότια θαλάσσια τμήματα της χώρας, όπου το σύστημα καταγραφής κεραυνών «ΖΕΥΣ» του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών κατέγραψε περίπου 2000 κεραυνούς, όπως φαίνεται στο σχετικό χάρτη.

Σημαντικές βροχές με μεγάλα ύψη υετού αλλά και καταιγίδες σημειώθηκαν στο νησί της Ρόδου. Πιο συγκεκριμένα, 104 χιλιοστά καταγράφηκαν στη Λίνδο και 100 χιλιοστά στον Έμπωνα Ρόδου. Στον πίνακα που ακολουθεί φαίνονται οι 8 σταθμοί του δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr που κατέγραψαν τα μεγαλύτερα ύψη βροχής έως τις πρώτες βραδινές ώρες του Σαββάτου 15/02.

Ισχυρές νυκτερινές βροχές και καταιγίδες στο Αιγαίο με 132 χιλιοστά υετού στους Φούρνους - Η εξέλιξη της κακοκαιρίας κατά το υπόλοιπο της ημέρας

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Σάββατο 15 Φεβρουαρίου 2020, 10:00

Βροχές σημειώθηκαν από την αρχή του εικοσιτετραώρου έως το πρωί του Σαββάτου 15/02 κυρίως στα νότια και νοτιανατολικά ηπειρωτικά και στο Αιγαίο. Καταιγίδες εκδηλώθηκαν κατά κύριο λόγο στο Αιγαίο, όπου τα φαινόμενα κατά τόπους ήταν ισχυρά όπως για παράδειγμα στη περίπτωση των Φούρνων όπου σε διάστημα δυόμιση ωρών έπεσαν περίπου 106 χιλιοστά βροχής, ενώ από την αρχή του εικοσιτετράωρου έως το πρωί έπεσαν συνολικά 132 χιλιοστά βροχής. Μεγάλα ύψη βροχής καταγράφηκαν και στη Σάμο (88 χιλιοστά). Τα ισχυρά φαινόμενα στις προαναφερθείσες περιοχές είχαν επιτυχώς προβλεφθεί όπως φαίνεται στις προηγούμενες ανακοινώσεις μας. Στον σχετικό πίνακα παρουσιάζονται οι 8 σταθμοί του δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr που κατέγραψαν τα μεγαλύτερα ύψη βροχής έως το πρωί του Σαββάτου 15/02.

Για το υπόλοιπο της ημέρας αναμένονται βροχές και σποραδικές καταιγίδες στην Ανατολική Στερεά Ελλάδα, Πελοπόννησο, Κεντρικό και Νότιο Αιγαίο. Τα φαινόμενα έως το βράδυ θα περιοριστούν στην Κρήτη και στα Δωδεκάνησα. Σημειώνεται ότι στα Δωδεκάνησα ενδέχεται τα φαινόμενα να είναι ισχυρά μέχρι τις πρώτες απογευματινές ώρες του Σαββάτου 15/02. Η θερμοκρασία θα φτάσει τους 17 με 18 βαθμούς στα δυτικά και τους 15 με 16 στην υπόλοιπη χώρα. Στο Αιγαίο οι άνεμοι θα φτάσουν τα 7 με 8 μποφόρ, ενώ στο Ιόνιο δεν θα ξεπεράσουν τα 6 μποφόρ. Στο χάρτη που ακολουθεί φαίνονται οι περιοχές όπου ο άνεμος θα ξεπεράσει τα 7 μποφόρ το Σάββατο 15/02.

Ισχυρές βροχές και καταιγίδες στα δυτικά και στο Αιγαίο έως το Σάββατο 15 Φεβρουαρίου 2020

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Παρασκευή 14 Φεβρουαρίου 2020, 10:30

Άστατος καιρός αναμένεται στη χώρα έως το Σάββατο 15/02. Πιο αναλυτικά, οι ασθενείς βροχές που σημειώνονται στα δυτικά και βορειοδυτικά από τις πρώτες ώρες της Παρασκευής 14/02, θα ενισχυθούν σταδιακά έως το μεσημέρι, οπότε αναμένονται και σποραδικές καταιγίδες. Στη συνέχεια και έως τη νύχτα της Παρασκευής 14/02 προς Σάββατο 15/02 τα φαινόμενα θα επηρεάσουν το σύνολο σχεδόν της ηπειρωτικής χώρας και τα Δωδεκάνησα, με τα ισχυρότερα αυτών να εντοπίζονται στα δυτικά ηπειρωτικά. Από τις πρώτες ώρες του Σαββάτου 15/02, βροχές και καταιγίδες αναμένονται στη Χαλκιδική, στην Ανατολική Θεσσαλία, Στερεά Ελλάδα και Πελοπόννησο και στο Αιγαίο, οι οποίες στις νησιωτικές περιοχές και στην Ανατολική Στερεά Ελλάδα θα είναι κατά τόπους ισχυρές. Βαθμιαία και έως το βράδυ του Σαββάτου 15/02, τα φαινόμενα θα περιοριστούν στην Κρήτη και στα Δωδεκάνησα και δευτερευόντως στα νοτιοανατολικά ηπειρωτικά. Στον χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζεται ο ολικός υετός έως το βράδυ του Σαββάτου 15/02 καθώς και οι περιοχές όπου αναμένονται τα ισχυρότερα φαινόμενα.

Στη Θεσσαλονίκη αναμένονται βροχές και ενδεχομένως καταιγίδες από το μεσημέρι της Παρασκευής 14/02 έως τις πρώτες ώρες του Σαββάτου 15/02. Στην Αττική αναμένονται βροχές από το μεσημέρι της Παρασκευής 14/02 έως και το απόγευμα του Σαββάτου 15/02, οι οποίες κατά τη διάρκεια της νύχτας της Παρασκευής 14/02 προς Σάββατο 15/02 θα είναι κατά τόπους ισχυρές και υπάρχει μεγάλη πιθανότητα εκδήλωσης καταιγίδων.

Οι άνεμοι νοτίων διευθύνσεων έως 7 μποφόρ που θα πνέουν στα πελάγη την Παρασκευή 14/02 θα στραφούν σε βόρειους ίδιας έντασης από το βράδυ της Παρασκευής στο Ιόνιο, ενώ στο Αιγαίο θα στραφούν σε βόρειους έως 8 με 9 μποφόρ έως το μεσημέρι του Σαββάτου 15/02. Εξαίρεση αποτελεί η περιοχή των Δωδεκανήσων όπου οι άνεμοι θα συνεχίσουν να πνέουν από νοτιοανατολικές διευθύνσεις κατά το μεγαλύτερο μέρος του Σαββάτου 15/02. Η θερμοκρασία δεν θα παρουσιάσει αξιόλογη μεταβολή. Στον χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζονται οι περιοχές όπου ο άνεμος θα ξεπεράσει τα 7 μποφόρ το Σάββατο 15/02 καθώς και η επικρατούσα διεύθυνσή του.

Πρόσκαιρη μεταβολή του καιρού με ισχυρά κατά τόπους φαινόμενα από την Παρασκευή 14 Φεβρουαρίου 2020

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Πέμπτη 13 Φεβρουαρίου 2020, 10:30

Μεταβολή θα παρουσιάσει ο καιρός από το πρωί της Παρασκευής 14/02 έως το Σάββατο 15/02. Η επερχόμενη κακοκαιρία οφείλεται σε ένα βαρομετρικό χαμηλό, το κέντρο του οποίου θα κινηθεί γρήγορα, διασχίζοντας τη χώρα μας από βορειοδυτικά προς νοτιοανατολικά. Ανάλογη θα είναι και η πορεία των φαινομένων (βροχές / καταιγίδες), τα οποία αναμένεται να επηρεάσουν το πρωί της Παρασκευής 14/02 τα δυτικά και βορειοδυτικά και στην συνέχεια το σύνολο σχεδόν της χώρας, ενώ από την νύχτα της Παρασκευής 14/02 προς Σάββατο 15/02 θα περιοριστούν στο Αιγαίο και στα Ανατολικά ηπειρωτικά. Τα φαινόμενα κατά τόπους θα είναι ισχυρά. Οι άνεμοι στο Αιγαίο θα φτάνουν τα 7 μποφόρ την Παρασκευή 14/02 και τα 8 με 9 μποφόρ το Σάββατο 15/02, ενώ στο Ιόνιο θα είναι ασθενέστεροι κατά 1 έως 2 μποφόρ. Η θερμοκρασία θα παρουσιάσει μικρή πτώση. Στους χάρτες που ακολουθούν φαίνεται η κίνηση του χαμηλού, ο υετός και η ταχύτητα και διεύθυνση του ανέμου κατά το διήμερο Παρασκευή 14/02 – Σάββατο 15/02.

Περισσότερες λεπτομέρειες για την επερχόμενη μεταβολή του καιρού μπορείτε να δείτε σε επόμενες ανακοινώσεις μας.

Προσγειώνοντας ένα αεροπλάνο 180 τόννων κατά τη διάρκεια της "Sabine"

Με υψηλές τιμές αδρεναλίνης ολοκληρώθηκε η προσγείωση του αεροσκάφους τύπου Α330 την Κυριακή 09/02 στο Ντίσελντορφ της Γερμανίας Οι θυελλώδεις άνεμοι της "Sabine" αφού πρώτα σάρωσαν τη Μεγάλη Βρετανία συνέχισαν ακάθεκτοι πάνω από την Ολλανδία τη Γερμανία και τη Δανία. Η προσγείωση έγινε με μέσο άνεμο 38 κόμβων (70 km/h) ενώ μετά από μιάμιση ώρα κατά την απογείωση η επιφανειακή ταχύτητα τού ανέμου ήταν ήδη 46 κόμβοι (85 km/h).

Ευχαριστούμε τον Ιωάννη Παπαδόπουλο για την παροχή του βίντεο.

Ουράνιο τόξο ομίχλης στην Κωπαΐδα

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος

Ο Παναγιώτης Τσούρας φωτογραφίσε ένα ουράνιο τόξο ομίχλης την Κυριακή 9 Φεβρουαρίου 2020 στον κάμπο της Κωπαΐδας, όταν η ομίχλη είχε σχεδόν διαλυθεί υπό την επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας που θερμαίνει το έδαφος και τον υπερκείμενο αέρα. Οι περισσότεροι από εσάς ίσως να μην έχετε δει από κοντά ένα τέτοιο ουράνιο τόξο, όμως αν την επόμενη φορά που θα συναντήσετε ομίχλη θέλετε να το παρατηρήσετε, συνεχίστε την ανάγνωση. 

- Τι είναι τα ουράνια τόξα ομίχλης; 

Τα ουράνια τόξα ομίχλης (fogbows) σχηματίζονται με τον ίδιο τρόπο όπως και τα ουράνια τόξα. Ένα μέρος του ηλιακού φωτός που εισέρχεται στα μικροσκοπικά σταγονίδια της ομίχλης αντανακλάται εσωτερικά μια φορά και εξέρχεται, για να σχηματίσει ένα μεγάλο κύκλο απέναντι από τον ήλιο. Η πιο σημαντική διαφορά με τα κοινά ουράνια τόξα είναι το μέγεθος των σταγονιδίων που τα δημιουργούν. Τα ουράνια τόξα σχηματίζονται από σταγόνες βροχής που είναι τόσο μεγάλες ώστε οι ακτίνες που διέρχονται από αυτές ακολουθούν καλά καθορισμένες διαδρομές γεωμετρικής οπτικής. Τα τόξα ομίχλης σχηματίζονται από πολύ μικρότερα σταγονίδια ομίχλης που διαθλούν εκτενώς στο φως και τότε έχουμε το φαινόμενο της περίθλασης.
Οι ανακλώμενες ακτίνες φωτός που εξέρχονται από τα σταγονίδια διαφέρουν ως επί το πλείστον από 135° έως 150° από την προσπίπτουσα διεύθυνσή τους και παράγουν το κύριο τόξο ομίχλης με ακτίνα 30° - 45°. Η απόκλιση αντιστοιχεί στη γεωμετρική οπτική γωνία ελάχιστης εκτροπής περίπου 138° για ένα ουράνιο τόξο ακτίνας 42°.
Τα ουράνια τόξα ομίχλης είναι σχεδόν λευκά, και μερικές φορές διακρίνονται ξεθωριασμένα κόκκινα χρώματα εξωτερικά και μπλε εσωτερικά. Τα χρώματα φαίνονται έτσι, επειδή το τόξο σε κάθε χρώμα είναι τόσο ευρύ που τα χρώματα επικαλύπτονται. Επιπρόσθετα, όπως μπορείτε να διακρίνετε εύκολα στην φωτογραφία, υπεράριθμα διατεταγμένα τόξα ομίχλης μέσα στο κύριο τόξο παράγονται από την εποικοδομητική και καταστροφική συμβολή επικαλυπτόμενων κορυφών κύματος κατά μήκος της κύριας διαδρομής φωτός, με αποτέλεσμα το ανθρώπινο μάτι να βλέπει ένα σχεδόν ενιαίο τόξο.

- Πού θα τα βρείτε; 

Τα ουράνια τόξα ομίχλης μπορείτε να βρείτε οπουδήποτε σχηματίζεται ομίχλη και ταυτόχρονα επικρατεί ηλιοφάνεια. Συνήθως η ομίχλη είναι πυκνή νωρίς το πρωί, ενώ όταν οι ηλιακές ακτίνες διεισδύσουν στην ομίχλη τότε γίνεται πιο αραιή. Αν κοιτάξετε προς μια κατεύθυνση αντίθετα του ήλιου σε γωνία περίπου 35° - 40° όταν ο ήλιος βρίσκεται περίπου 30° - 40° ψηλά από τον ορίζοντα, τότε πολύ πιθανό να διακρίνετε ένα τόξο ομίχλης. Το πιθανότερο όμως είναι να εμφανιστεί αμυδρά και όχι τόσο έντονα όσο στη φωτογραφία του Παναγιώτη Τσούρα, και συνήθως είναι μεγαλύτερα από τα ουράνια τόξα. Πιο σπάνια, αν ταυτόχρονα δημιουργηθεί αραιή ομίχλη κοντά στο έδαφος και το φεγγάρι φωτίζει έντονα κοντά στον ορίζοντα, τότε μπορεί να παρατηρήσετε και πάλι ουράνιο τόξο ομίχλης.
Οι προγνώσεις τις επόμενες ημέρες δείχνουν μια έντονη θερμή μεταφορά αερίων μαζών προς τη χώρα μας, κάτι που θα δημιουργήσει πρωινές ομίχλες πάνω από την ψυχρή θάλασσα. Είναι καλή ευκαιρία να «κυνηγήσετε» τόξα ομίχλης νωρίς το πρωί και να μας στείλετε τις φωτογραφίες σας είτε στα κοινωνικά μας δίκτυα Facebook, Instagram, Twitter, είτε στην ειδική φόρμα αποστολής φωτογραφιών. 

Αύξηση της χιονοκάλυψης μετά το ελάχιστο 15 ετών

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Δευτέρα 10 Φεβρουαρίου 2020, 10:30

Σημαντική αύξηση της χιονοκάλυψης έφερε η κακοκαιρία που έπληξε τη χώρα μας μεταξύ 5 και 7 Φεβρουαρίου 2020. Το γράφημα της Εικόνας 1 που παρουσιάζει το ποσοστό της χώρας μας καλυμμένο από χιόνι (κόκκινη καμπύλη), δείχνει ότι η χιονοκάλυψη επανήλθε κοντά στον μέσο όρο της τελευταίας 15ετίας μετά το ακραίο ελάχιστο στις 27 Ιανουαρίου. Πρέπει να τονιστεί όμως ότι παρότι η χιονοκάλυψη αυξήθηκε, οι ποσότητες χιονιού δεν ήταν αξιόλογες στις περισσότερες περιοχές που δέχθηκαν φρέσκο χιόνι, επομένως τις επόμενες ημέρες αναμένουμε και πάλι περιορισμένη χιονοκάλυψη για την εποχή. Αντίθετα, πολύ μεγάλα ύψη χιονιού σημείωθηκα στις χώρες περιμετρικά της Μαύρης Θάλασσας, με το χιόνι να ξεπερνά σε ύψος το 1 μέτρο ακόμη και σε παραθαλάσσιες περιοχές (Εικόνα 2).

Εικόνα 1. Η ημερήσια πορεία της χιονοκάλυψης επί τοις 100 της έκτασης της Ελλάδας τον φετινό χειμώνα (κόκκινη καμπύλη) και ο μέσος όρος 15 ετών (μαύρη καμπύλη) όπως εκτιμήθηκαν από δορυφορικές μετρήσεις την περίοδο 2004 - 2020.

Εικόνα 2. Δορυφορική εκτίμηση της χιονοκάλυψης στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και τη Μικρά Ασία στις 8 Φεβρουαρίου 2020

Συνεχίζεται το ισχυρό ψύχος στη βόρεια χώρα. Στους -13 η ελάχιστη θερμοκρασία

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Δευτέρα 10 Φεβρουαρίου 2020, 10:00

Ακόμη μία νύχτα με πολύ χαμηλές θερμοκρασίες ήταν η νύχτα της Κυριακής 9 προς Δευτέρα 10 Φεβρουαρίου 2020, με την ελάχιστη να καταγράφεται στο Νέο Καύκασο Φλώρινας (-13.2 βαθμοί Κελσίου). Στον πίνακα που ακολουθεί φαίνονται οι 8 σταθμοί του δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr που κατέγραψαν τις χαμηλότερες θερμοκρασίες.

Το «Περί Ανέμων & Υδάτων» στο «ΝΟΗΣΙΣ»

Στο πλαίσιο της συνεργασίας του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και του Κέντρου Διάδοσης Επιστημών και Μουσείου Τεχνολογίας Θεσσαλονίκης «ΝΟΗΣΙΣ», το πρόγραμμα «Περί Ανέμων και Υδάτων», εντάσσεται στις εκπαιδευτικές δράσεις του «ΝΟΗΣΙΣ». Διαβάστε σχετικά με την διαδικασία κρατήσεων στη σελίδα https://www.noesis.edu.gr/peri-anemon-kai-idaton/.

Το πρόγραμμα δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές των σχολείων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της Βόρειας Ελλάδας, να παρακολουθήσουν και να συμμετάσχουν σε ένα διαδραστικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα μετεωρολογίας, το οποίο συνδυάζει βίντεο, προσομοιώσεις, πειράματα και διαδραστικές εφαρμογές.

Εξηγώντας τη σάρωση ενός ψυχρού μετώπου σε πειραματική δεξαμενή

Σχεδόν καθημερινά πλέον ενημερωνόμαστε από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης για έντονα καιρικά φαινόμενα, για ισχυρές βροχές ή καταιγίδες που προκαλούν πλημμύρες, για καταστροφές έως και για απώλειες ανθρώπων σε κάποια γωνιά του πλανήτη μας.

• Τι προκαλεί αυτές τις καταστροφές;
• Ποια είναι τα στάδια ανάπτυξης μιας καταιγίδας; Αν μπορούσαμε να δούμε μέσα σε ένα καταιγιδοφόρο σύννεφο τι θα βλέπαμε;
• Πως δημιουργούνται οι κεραυνοί; Πως μπορούμε να προστατευθούμε από αυτούς;
• Τι συνθήκες οδηγούν στην εμφάνιση ενός ανεμοστρόβιλου; 
• Υπάρχει περίπτωση στην Ελλάδα να δημιουργηθεί τυφώνας;
• Τι είναι τα βαρομετρικά συστήματα και πως επηρεάζουν τον καιρό;
• Τι είναι τα καιρικά μέτωπα και τι φαινόμενα δημιουργούν;
• Ποια είναι τα είδη των σύννεφων και με τι είδους φαινόμενα συνδέεται το καθένα;
• Πώς γίνεται η πρόγνωση του καιρού;

Δημιουργώντας σύννεφο μέσα σε ένα κλειστό μπουκάλι

Το πρόγραμμα εμπλέκει τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς σε δραστηριότητες που προάγουν τον ερευνητικό τρόπο σκέψης και ανάλυσης και απαντά σε όλα τα παραπάνω ερωτήματα. Στόχος μας είναι οι πληροφορίες που θα αποκομίσουν τα παιδιά να μείνουν για πάντα στη μνήμη τους και να είναι άμεσα εφαρμόσιμες στην καθημερινότητά τους. Οι μαθητές μετατρέπονται σε «μικρούς επιστήμονες» παίζοντας και συμμετέχοντας ενεργά σε πειραματικές διαδικασίες, αντί απλά να παρακολουθούν μια επιμορφωτική διάλεξη.

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα Μετεωρολογίας «Περί Ανέμων & Υδάτων» έχει έγκριση από το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων (αρ. πρωτ. 131633/Δ2 της 09/08/2016) αλλά και από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (πράξη 23/30-06-2016 του Δ.Σ.).

Ισχυρός παγετός στη Δυτική Μακεδονία. Κοντά στους -15 βαθμούς η ελάχιστη θερμοκρασία

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Κυριακή 9 Φεβρουαρίου 2020, 10:15

Ισχυρός παγετός επικράτησε το πρωί της Κυριακής 9 Φεβρουαρίου 2020 στη Δυτική Μακεδονία αλλά και ορεινές και ημιορεινές περιοχές της χώρας. Στο σχετικό πίνακα παρουσιάζονται οι 8 σταθμοί του δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr που κατέγραψαν τις χαμηλότερες ελάχιστες θερμοκρασίας. Η απολύτως ελάχιστη καταγράφηκε στον Νέο Καύκασο Φλώρινας και ήταν ίση με -14.7 βαθμούς Κελσίου. Είναι αξιοσημείωτο ότι 7 από τους 8 σταθμούς (εξαιρείται το Νευροκόπι Δράμας) βρίσκονται στη Δυτική Μακεδονία.